Verantwoordelijk en aansprakelijk
De regelgeving die werknemers die op hoogte werken moet beschermen is terug te vinden in de Arbeidsomstandighedenwet, het Burgerlijk Wetboek, het Bouwbesluit en het Arbeidsomstandighedenbesluit. Hierin wordt bijvoorbeeld bepaald dat werkgevers en opdrachtgevers samen verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van het personeel dat op hoogte werkt. Een gebouweigenaar is aansprakelijk bij eventuele incidenten als hij of zij niet voor een veilige werkomgeving heeft gezorgd.
Verplichte valbeveiliging
Het is in Nederland verplicht om valbeveiliging te dragen bij valgevaar. Dat is sowieso bij werkzaamheden op meer dan 2.5 meter hoogte. Maar ook lager bij de grond kan dit soms verplicht zijn, bijvoorbeeld als werknemers boven water, wegen of gevaarlijke machines aan het werk zijn. Dit noemen we risicoverhogende omstandigheden. Ook bij openingen in de vloer, dienen werknemers gebruik te maken van valbeveiliging.
Collectieve valbeveiliging
Bij een klus op een plat dak is het makkelijk om het hele personeel in één keer te beveiligen. Dit doe je bijvoorbeeld met dakrandbeveiliging, waarbij je hekwerk plaatst dat fungeert als borstwering. Deze zijn verplicht wanneer een pand geen borstwering heeft of wanneer deze lager is dan een meter hoog. De enige uitzondering is wanneer er een veilige zone van minimaal 4 meter is tussen de werkplek en de rand van een plat dak. Voorwaarde is hierbij wel dat er duidelijk markering is aangebracht waar wel en niet gelopen mag worden.
Individuele valbeveiliging
Er zijn ook plekken waar het simpelweg niet mogelijk is om collectieve valbeveiliging aan te brengen. Dan nog moeten werknemers zonder risico hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Dan komen we uit bij individuele valbeveiliging, wat in de praktijk vaak harnassen met een kabelsysteem betekent. Wanneer de veiligheidslijn de juiste lengte heeft, zou de persoon in het harnas nooit aan valgevaar worden blootgesteld.
Steigers en ladders
Veel ongelukken gebeuren ook als mensen zich van of naar hun werkplek verplaatsen. Het is dus zeer belangrijk dat dit zo veilig mogelijk gebeurt. Een steiger is veel veiliger dan een ladder, omdat het eenvoudiger is om je hieraan te zekeren. Toch gebruiken veel bedrijven nog liever een ladder, hetzij omdat deze minder ruimte in beslag neemt, dan wel dat het minder tijd kost om hem op te zetten. In dat geval zijn er wel strikte regels. Zo moet een trap of ladder altijd op stabiele grond rusten en moeten de ladderbomen boven en onder vastgemaakt worden. Daarnaast moet een toegangsladder minstens een meter boven het toegangsniveau uitsteken tenzij andere voorzieningen – bijvoorbeeld hekwerk – een veilig houvast mogelijk maken.